Af en toe kom ik in het archief een document tegen waardoor ik even in mezelf moet lachen. Soms van herkenning en soms van verbazing. Vanochtend lachte ik stilletjes van herkenning. In januari 1942 kregen alle schoolbesturen en gemeentes een briefje van de Secretaris-Generaal toegestuurd. Dr. J. van Dam was op dat moment de hoogste baas van het Departement van Opvoeding, Wetenschap en Kultuurbescherming aangezien de eigenlijke minister Gerrit Bolkestein in de eerste oorlogsdagen met de Koningin naar Engeland was gevlucht.
Hij informeerde doorgaans de schoolbesturen en gemeentes over nieuwe regelgeving in het onderwijs. Bijvoorbeeld over het verwijderen van Joodse leerlingen van de openbare en bijzondere scholen (zie hier mijn blog daar over!). Maar hij hield zich ook met kleinere aangelegenheden bezig, zo blijkt uit het briefje dat ik vanochtend in het archief vond. Hierin informeert hij de schoolbesturen en gemeentes over verontrustende informatie die hij heeft ontvangen over “de jeugd van tegenwoordig”. De jongeren staan blijkbaar niet meer op voor ouderen in treinen, trammen, bussen en andere middelen van vervoer.
Kinderen “weigeren hun zitplaats af te staan aan ouderen, indien voor de laatsten geen plaats aanwezig is.”
Hier moet ik toch wel stilletjes van lachen. Het idee dat de hoogste baas op een ministerie hierover aan alle bazen van scholen in Nederland en gemeentes een briefje schrijft om dit aan te kaarten bij de leerlingen is absurd. Al helemaal als je bedenkt dat het hier gaat om dezelfde jeugd gaat die tegenwoordig de ouderen zijn die klagen over “de jeugd van tegenwoordig”. Is it all just a little bit of history repeating?
Archief document. Brief van Dr. J. van Dam aan alle schoolbesturen en gemeentes.
Oorlog in de klas 